Kuro Satsuma

Kuro Satsuma, Japan, frá síðari hluta Edo til Meiji-tímabilsins. Þessi fínlega smíðaða keramikskál er með dökkum, glansandi gljáa með fíngerðum sprungumynstrum, sem eru undirstrikaðar með handmáluðu gulli og fjöllita mynstrum. Hún er dæmi um glæsileika og fágun hefðbundinna Satsuma-leirkerasmiða og endurspeglar listfengi og nákvæma handverk japanskra leirkerasmiða.

Kuro Satsuma (黒薩摩) er tegund af hefðbundnum japönskum leirkerasmið sem á rætur að rekja til Satsuma-landsins. Kuro Satsuma-leirkerin eru þekkt fyrir djúpsvartan gljáa og sveitalegan glæsileika og tákna annan af tveimur meginstílum Satsuma-leirkerasmiða (薩摩焼, Satsuma-yaki), hinn er Shiro Satsuma (hvítur Satsuma). Hann hefur sögulega verið tengdur við daglega notkun, sérstaklega meðal samúraía og almennings.

Saga

Uppruni

Kuro Satsuma á rætur að rekja til síðari hluta 16. aldar til fyrri hluta 17. aldar, á tímabilinu Azuchi-Momoyama og fyrri hluta Edo-tímabilsins, eftir innrás Japana í Kóreu (1592–1598). Á þessum tíma voru leirkerasmiðir frá Kóreu fluttir til Japans af Shimazu Yoshihiro, lénsherra Satsuma, og settust að í ýmsum ofnaþorpum um allt svæðið.

Þessir kóresku handverksmenn kynntu til sögunnar háþróaðar aðferðir í keramikframleiðslu, sem lögðu grunninn að bæði hvítum og svörtum stíl Satsuma-leirmuna.

Þróun

Þó að Shiro Satsuma hafi orðið þekkt fyrir fílabeinslitaða gljáa og fína yfirgljáða enamelskreytingu sem var ætluð elítunni og útflutningi, þá var 'Kuro Satsuma byggt á staðbundnum, nytjasamlegum hefðum. Það þróaðist fyrst og fremst sem hagnýtur leirmunur til notkunar í daglegu lífi heimamanna, sérstaklega fyrir teskálar, sake-flöskur og geymslukrukkur.

Einkenni

Efni

• Leir: Járnríkur staðbundinn leir frá Kagoshima og nærliggjandi svæðum
• Gljái: Gljái með miklu járninnihaldi sem skapar djúpa, glansandi svarta áferð
• Brenning: Venjulega brennd í klifurofnum (noborigama) við hátt hitastig

Útlit

• Litur: Ríkur svartur gljái, oft með brúnum, rauðleitum eða fjólubláum undirtónum
• Áferð: Gróf og jarðbundin vegna járninnihalds og hefðbundinna mótunaraðferða
• Skreytingar: Venjulega lágmarks, þó að sumir hlutir séu með einföldum ristuðum mynstrum eða náttúrulegri öskugljáa

Notkun

Kuro Satsuma leirmunir voru hefðbundið notaðir í:

• Dagleg borðhald eins og skálar og diska
• Teáhöld, sérstaklega í sveitalegum teathöfnum
• Sake flöskur (tokkuri) og bolla (guinomi)
• Geymslukrukkur fyrir mat og vökva

Það endurspeglar fagurfræði wabi-sabi og leggur áherslu á einfaldleika, ófullkomleika og tengsl við náttúruna.

Ofnar og framleiðslustöðvar

Meðal athyglisverðra framleiðslusvæða fyrir Kuro Satsuma eru:

• Ryumonji ofn (龍門司窯) – Einn elsti og frægasti ofninn sem framleiðir Kuro Satsuma
• Naeshirogawa ofn – Þekktur fyrir bæði svarta og hvíta Satsuma stíl
• Tateno ofn – Stuðlaði að þróun snemma stíla

Þessir ofnar voru oft starfandi í litlum dreifbýlissamfélögum og færðu tækni sína áfram í gegnum kynslóðir.

Menningarleg þýðing

Kuro Satsuma hefur menningarlegt gildi sem form af mingei (þjóðlist) (民芸, mingei) í Japan. Það hefur verið viðurkennt fyrir:

• Sögulega samfellu frá Edo-tímabilinu til dagsins í dag
• Hlutverk í svæðisbundinni sjálfsmynd Kagoshima
• Samþættingu við japanska temenningu

Í dag er það metið mikils af safnara, teiðkendum og þeim sem hafa áhuga á svæðisbundnum leirkerasiðahefðum Japans.

Nútíma endurlífgun og varðveisla

Á undanförnum áratugum hefur verið gert mikið til að endurlífga Kuro Satsuma:

• Staðbundnir handverksmenn halda áfram að framleiða það með hefðbundnum aðferðum
• Handverksverndarfélög og söfn í Kagoshima kynna arfleifð þess
• Vinnustofur og sýningar hjálpa til við að fræða almenning og hvetja yngri kynslóðir til að læra handverkið

Sjá einnig

• Shiro Satsuma
• Satsuma ware
• Japansk leirker og postulín
• Mingei hreyfingin
• Kagoshima hérað

Heimildir

• Kato, Tokuro. Hefðir japanskrar leirkerasmíðar. Tókýó: Kodansha International, 1980.
• Japanska handverkssafnið. Skrá yfir svæðisbundna keramik. Tókýó, 1998.
• Stjórnvöld í Kagoshima-héraði. Menningarlegir eiginleikar Satsuma, opinber útgáfa.